4 godzin temu
19,1 tysiąca uczniów z zagranicy rozpoczyna rok szkolny w Krakowie. Ponad 15,5 tysiąca z nich to dzieci z Ukrainy, 1,5 tysiąca z Białorusi, prawie 600 z Indii i ponad 400 z Rosji.
Tak wynika z „Raportu o imigrantach w Krakowie 2024”, przygotowanego przez Ośrodek Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego na zlecenie Urzędu Miasta Krakowa. Dokument podaje, iż na początku roku szkolnego 2024/2025 w krakowskich placówkach edukacyjnych było łącznie 19 487 uczniów z zagranicy. Największą grupę stanowią dzieci z Ukrainy – 15 554 osoby, czyli blisko 80 procent wszystkich uczniów z zagranicy w Krakowie. Kolejne miejsca zajmują Białorusini (1 580 osób), Hindusi (577) oraz Rosjanie (429). W statystykach pojawiają się także mniejsze grupy dzieci z Wietnamu (131), Turcji (101), Azerbejdżanu (92) oraz innych krajów, łącznie 1 115 osób.
Raport pokazuje, iż uczniowie z zagranicy uczą się we wszystkich typach szkół. W przedszkolach i punktach przedszkolnych zarejestrowano 3 305 dzieci z zagranicy, co stanowi 9,5 procent wszystkich krakowskich przedszkolaków. Najwięcej to dzieci z Ukrainy (2 581), następnie z Białorusi (220) i z Indii (148). Największe skupiska dzieci z zagranicy znajdują się w Publicznym Przedszkolu Fair Play nr 3 na ul. Życzkowskiego (44), Niepublicznym Przedszkolu „Logosens” na Chmieleńcu (42) oraz Publicznym Przedszkolu „Malutkowo” przy ul. Łepkowskiego (38). Dziesięć przedszkoli o największej liczbie dzieci z zagranicy skupia łącznie 355 osób.
Najwięcej uczniów z zagranicy jest w szkołach podstawowych – 8 046. Z tego 6 441 to dzieci z Ukrainy, 671 z Białorusi i 257 z Indii. Najliczniejsze grupy uczniów z zagranicy uczą się w Szkole Podstawowej nr 151 przy ul. Wacława Lipińskiego (245 osób, w tym 187 z Ukrainy), Szkole Podstawowej nr 47 przy ul. Myśliwskiej (ponad 170 uczniów, głównie z Ukrainy i Wietnamu) oraz w Szkole Podstawowej nr 53 przy ul. Skośnej (171 uczniów, w tym 125 z Ukrainy).
W liceach ogólnokształcących w Krakowie kształci się 1 335 uczniów z zagranicy, co stanowi prawie 5 procent wszystkich licealistów w mieście. Największą grupę stanowią uczniowie z Ukrainy (1 024), dalej Białorusini (143), Rosjanie (42) i Hindusi (34). Najwięcej uczniów z zagranicy uczęszcza do XLVII Liceum Ogólnokształcącego na os. Szkolnym (73 osoby), XIV LO im. Mikołaja Kopernika przy ul. Chełmońskiego (64) oraz XXX LO im. Świętego Brata Alberta – Adama Chmielowskiego (63).
W technikach uczy się 1 859 uczniów z zagranicy – o 23 procent więcej niż rok wcześniej. W branżowych szkołach I stopnia (zawodowych) zapisanych było 304 uczniów z zagranicy, co stanowi ponad 11 procent wszystkich uczniów tego typu placówek. Dużą grupę dzieci i młodzieży z zagranicy widać także w szkołach policealnych – 4 539 osób, z czego większość to uczniowie z Ukrainy (3 461). Popularnością wśród osób z zagranicy cieszą się m.in. szkoły „Cosinus Plus”, GLOKER i Centrum Nauki Biznesu i Administracji.
Raport zwraca uwagę na różnice między szkołami samorządowymi a niesamorządowymi. W placówkach publicznych zarejestrowano 9 297 uczniów z zagranicy, z czego większość to Ukraińcy (55 procent wszystkich). W szkołach prywatnych i społecznych jest 6 257 uczniów z zagranicy, a obok Ukraińców dużą grupę stanowią dzieci z Indii (490) i Turcji (90).
Wzrost liczby dzieci z zagranicy w polskich szkołach wiąże się również z wprowadzonymi zmianami w programie 800 plus. Od lipca 2024 roku świadczenie wychowawcze przysługuje tylko wtedy, gdy dziecko uczęszcza do polskiej placówki – zerówki, szkoły podstawowej lub ponadpodstawowej. ZUS co miesiąc weryfikuje obecność ucznia w Systemie Informacji Oświatowej. Brak wpisu oznacza wstrzymanie wypłaty. W praktyce oznacza to, iż dzieci uczące się zdalnie w ukraińskim systemie tracą prawo do świadczenia, a rodziny decydują się na zapisanie ich do polskich szkół, co znacząco zwiększyło liczbę ukraińskich uczniów w Krakowie. Szacunki ogólnopolskie mówią, iż choćby kilkadziesiąt tysięcy rodzin mogło zostać pozbawionych świadczeń, jeżeli dzieci nie wypełniały obowiązku szkolnego w Polsce.
W lipcu 2025 roku 800 plus pobierało 276,6 tys. dzieci cudzoziemców – wynika z danych ZUS. Najliczniejszą grupę stanowią Ukraińcy (224,7 tys.), dalej Białorusini (21,9 tys.), Rumuni (6,6 tys.), Rosjanie (3,3 tys.), a także mniejsze grupy m.in. z Wietnamu, Indii, Bułgarii, Gruzji czy Armenii.
Do programu uprawnieni są cudzoziemcy posiadający prawo do pracy w Polsce – m.in. osoby ze statusem uchodźcy, ochroną uzupełniającą czy pobytem stałym. Specustawa z 2022 roku zapewniła Ukraińcom uproszczony dostęp do świadczeń takich jak 800 plus, Dobry Start czy dopłaty do żłobka. Od czerwca wypłaty obejmują jednak tylko te dzieci, które uczęszczają do polskich szkół lub zerówek (z wyjątkiem młodszych).
25 sierpnia tego roku, prezydent Karol Nawrocki zawetował nowelizację ustawy o pomocy Ukraińcom, która miała przedłużyć tymczasową ochronę do marca 2026 r. i doprecyzować zasady przyznawania świadczeń. Zaproponował własny projekt – zakładający, iż od grudnia 2025 roku 800 plus dla obywateli Ukrainy będzie przysługiwać wyłącznie tym, którzy pracują i odprowadzają składki co najmniej od połowy minimalnego wynagrodzenia.
