Jak kształcić i zatrzymać w Polsce talenty dla Europy przyszłości – panel UW

W obliczu dynamicznych przemian technologicznych, społecznych i gospodarczych Europa potrzebuje nowego pokolenia liderów, naukowców i innowatorów. Polska, dysponując rosnącym potencjałem akademickim i badawczym, stoi przed wyzwaniem, jak skutecznie kształcić talenty i zapewniać im warunki do rozwoju w kraju, tak aby wzmacniały przewagę technologiczną Europy. Dyskusja, zrealizowana przy wsparciu merytorycznym Uniwersytetu Warszawskiego, stała się przestrzenią do wymiany poglądów na temat roli edukacji, nauki i innowacji w budowaniu przyszłości.

Punktem wyjścia do dyskusji były powody, dla których uczestnicy spotkania wrócili zza granicy do kraju.

Pierwsze pytanie skierowano do prof. Krzysztofa Pyrcia. Dotyczyło ono powodów jego powrotu do Polski po latach pracy za granicą. Jak podkreślił, decyzję tę podjął z chęci rozwijania własnych kompetencji w ojczyźnie oraz z przekonania, iż „bez powrotu polskich specjalistów trudno mówić o realnych perspektywach rozwoju kraju”.

Do tej kwestii odniósł się również prof. Piotr Sankowski, który po doświadczeniach we Włoszech wskazał na wysoki poziom edukacji w Polsce jako istotny czynnik sprzyjający powrotowi i dalszej pracy naukowej.

Rektor Uniwersytetu Warszawskiego prof. Alojzy Z. Nowak, odnosząc się do swojej decyzji o powrocie z USA, podkreślił znaczenie otoczenia oraz szeroko rozumianego poczucia dobrego samopoczucia, jakie daje życie i praca w Polsce. Zwrócił również uwagę na szybkość procesów decyzyjnych w Polsce, która wyraźnie odróżnia nasz model od rozwiązań funkcjonujących w innych krajach.

Prof. Marek Konarzewski podzielił się również swoimi doświadczeniami z pobytu w USA. Jak podkreślił, mimo doskonałych możliwości rozwoju kariery naukowej za oceanem, zdecydował się na powrót do Polski, ponieważ miał przekonanie, iż w kraju możliwości są takie same.

Spotkanie przerodziło się w dyskusję o poziomie edukacji, w tym edukacji osób, które do Polski przyjeżdżają tylko na studia. Do tej kwestii w pierwszej kolejności odniósł się rektor UW.

– W Polsce pracuje wielu znakomitych nauczycieli akademickich, doskonale przygotowanych merytorycznie i potrafiących prowadzić zajęcia w różnych językach. Studenci zagraniczni, w tym ci z naszych uczelni partnerskich z Sojuszu 4EU+, podkreślają, iż mają poczucie, iż studiując na polskich uczelniach takich jak Uniwersytet Warszawski, korzystają z edukacji na wysokim poziomie – wskazał prof. Alojzy Z. Nowak.

Co zrobić z najlepszymi, którzy idą na uniwersytety – jak ich zatrzymać?

Jak wskazał prof. Piotr Sankowski: – W Polsce żyje się coraz lepiej, w szerokim tego słowa znaczeniu. Jesteśmy atrakcyjnym krajem zarówno do życia, jak i rozwoju zawodowego, w tym naukowego.

Prof. Marek Konarzewski odniósł się do kwestii problemu utrzymania talentów w kraju: – Naukowcy i – szerzej – osoby utalentowane, zmagają się z brakiem stabilnej i ciągłej ścieżki rozwoju. w tej chwili dostępne programy wsparcia adresowane są głównie do młodych badaczy lub do osób z ugruntowanym dorobkiem, co tworzy lukę, będącą w istocie błędem systemowym. To poważne zagrożenie, z którym należy się zmierzyć, tym bardziej iż problem ten wciąż pozostaje nieobecny w debacie publicznej.

Jak systemowo wesprzeć talenty, aby je utrzymać w Polsce?

Prof. Krzysztof Pyrć podkreślił konieczność wypracowania przejrzystej ścieżki rozwoju dla osób wyróżniających się na rynku. Jasna perspektywa kariery oraz dostęp do odpowiednich narzędzi wsparcia znacząco ułatwiłyby zatrzymanie takich talentów w Polsce. Jak zaznaczył, najważniejsze jest stworzenie ekosystemu, który umożliwi rozwój i utrzymanie najzdolniejszych, już na wczesnym etapie ich drogi zawodowej.

Rektor Uniwersytetu Warszawskiego podkreślił znaczenie relacyjności oraz przełamywania barier w kontaktach studentów z władzami uczelni. Jak zaznaczył, to podejście, które jeszcze kilka lat temu było trudne do wyobrażenia, dziś staje się realne i może stanowić istotny czynnik w przyciąganiu i zatrzymywaniu talentów w kraju. Zwrócił również uwagę na konieczność poprawy warunków socjalnych dla studentów i wsparcia życia akademickiego w tym kontekście. – Bez dyskusji o dodatkowych źródłach finansowania, m.in. wsparcia biznesu czy kapitału żelaznego, również nie pójdziemy do przodu w powyższych tematach. Ludzie utalentowani rodzą się wszędzie i trzeba im stworzyć dobre warunki do rozwoju – powiedział rektor UW.

UW na Forum Ekonomicznym w Karpaczu – dzień drugi