Wystarczy 10 sekund, aby odczuć negatywne skutki. W polskiej szkole to codzienność

Szkolny dzwonek wielu uczniom kojarzy się ze stresem. Choć trwa chwilę, jego skutki odczuwalne są znacznie dłużej. W świecie pełnym hałasu pojawia się pytanie: czy jest naprawdę potrzebny Odpowiedź jest prosta: można go wyłączyć, a choćby trzeba.Tradycyjne dzwonki, takie o metalicznym i przenikliwym brzmieniu, stosowane są od ponad sześćdziesięciu lat. Mechanizm oparty na uderzaniu młoteczka w metalową czaszę generuje hałas na poziomie choćby od 95 do 97 dB. W odleglejszych miejscach budynku dźwięk wciąż jest słyszany (87- 89 dB), a choćby trudny do zniesienia także dla osób dorosłych. Tymczasem dzieci, ze względu na wrażliwszy słuch, są szczególnie narażone na szkodliwe skutki tego bodźca.
REKLAMA


Jak podkreśla Mikołaj Jarosz, architekt, ekspert firmy Ecophon i prezes Stowarzyszenia Komfort Ciszy, naturalnym kierunkiem powinno być odchodzenie od tak głośnych sygnałów: "Skoro potrafimy dostrzec szkodliwy wpływ huku na psy i koty, dlaczego wciąż codziennie fundujemy podobne doświadczenie dzieciom?" - pyta ekspert.Szkoła przepełniona hałasemProblem szczególnie daje się we znaki wraz z początkiem roku szkolnego, gdy uczniowie i nauczyciele powracają do hałaśliwej codzienności. Konstruktorzy dzwonków chcieli zapewnić słyszalność w głośnym otoczeniu, tymczasem efekt jest odwrotny. Sygnał dodatkowo podbija poziom hałasu, który na korytarzach w czasie przerw i tak osiąga 80–85 dB.Coraz więcej szkół inwestuje w rozwiązania akustyczne. Montaż paneli na korytarzach, w klasach czy stołówkach znacząco obniża ogólny poziom hałasu i poprawia komfort uczniów. Przykładem jest szkoła podstawowa nr 340 w Warszawie. Niestety, same dzwonki w wielu placówkach przez cały czas pozostają nietknięte.Hałas ma wpływ na edukacjęNadmierny hałas bezpośrednio wpływa na wyniki uczniów. "Badania, które wielokrotnie przeprowadzaliśmy wraz z firmą Ecophon wskazują, iż w polskich szkołach poziom hałasu często przekracza 85 dB., co utrudnia koncentrację i zmniejsza zdolności poznawcze dzieci (...)" - mówi Mikołaj Jarosz. Ekspert dodaje: "Głośny dźwięk, trwający choćby zaledwie 10 sekund, może wywoływać stres, niepokój, a także zwiększać zmęczenie (...). Ekspozycja na hałas może nasilać agresywne zachowania u dzieci".


Badania prowadzone przez Future Classroom Lab w Brukseli w 2023 z udziałem nauczycieli z 18 krajów, w tym Polski, wykazały, iż hałas powoduje wzrost poziomu stresu, sprzyjając impulsywności i konfliktom wśród uczniów. Dla dzieci z nadwrażliwością słuchową, zwłaszcza ze spektrum autyzmu, problem pozostało poważniejszy."Dla wielu dzieci dźwięk dzwonka stanowi źródło silnego stresu, a oczekiwanie na niego może być wręcz traumatyczne (...). W skrajnych przypadkach, u niektórych uczniów, dzwonek może choćby wywołać napady padaczkowe, znane jako padaczka audiogenna" - podkreśla Jarosz.Szkoła bez dzwonkaŚwiadomość narastającego problemu sprawia, iż rośnie liczba szkół, które rezygnują z tradycyjnych dzwonków. Niektóre placówki decydują się na tzw. ciche dzwonki, czyli krótkie sekwencje muzyczne. Są też szkoły, które całkowicie eliminują sygnały dźwiękowe.W Gdańsku funkcjonuje projekt "Szkoła bez dzwonków", który został wdrożony już w 29 szkołach, a kolejne 65 rozważa jego wprowadzenie. "Staramy się tworzyć harmonijne warunki rozwoju dla dzieci i młodzieży. Głośne dzwonki szkolne powodują niepotrzebny stres, dlatego postanowiliśmy je wyłączyć" - mówi Monika Chabior, zastępczyni prezydenta Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania.


A Ty co sądzisz o dzwonkach w szkole? Masz ochotę podzielić się z nami swoimi spostrzeżeniami? Napisz na adres: klaudia.kierzkowska@grupagazeta.pl