Porzucił żonę dla swojej kuzynki. Za milczenie Einstein zapłacił jej Nagrodą Nobla

Mówili o niej "genialna żona Einsteina". Milevie Marić wróżono wielką karierę, choćby większą, niż jej mężowi. Dla niego i rodziny zrezygnowała, ale nie porzuciła nauki całkowicie. Przez lata to ona pomagała Albertowi Einsteinowi w jego badaniach. Pod koniec życia miała stwierdzić, iż "okradł ją z naukowego dorobku".
Mileva Marić urodziła się w 1875 r. w Serbii w zamożnej rodzinie. Z powodu komplikacji podczas porodu przez całe życie kulała, co, zdaniem matki, na zawsze miało przekreślić jej szanse na znalezienie męża. Z tego powodu rodzice nie oponowali, gdy zdecydowała się wkroczyć w świat nauki. Jej ojcu udało się, po uzyskaniu stosownej zgody władz Austro-Węgier, umieścić córkę w gimnazjum w Zagrzebiu.


REKLAMA


Nie było łatwo, ale Milevie udało się ukończyć szkołę z samymi ocenami celującymi. Początkowo na studia wybrała uniwersytet w Zurychu, który przyjmował kobiety, ale studia medyczne okazały się błędem. Ostatecznie została przyjęta w poczet studentów Politechniki Federalnej w Zurychu jako piąta kobieta w historii. To tam poznała Alberta Einsteina.


Zobacz wideo Dariusz Wieteska rozwiódł się z żoną. "Chcę mieć rodzinę i dzieci" [materiał wydawcy kobieta.gazeta.pl]


"Genialna żona Einsteina". Albert długo zabiegał o jej względy
Młody Albert dość nachalnie zabiegał o jej względy i nie poddawał się, mimo iż Mileva dość długo ignorowała jego zaloty, całą uwagę skupiała bowiem na nauce. Gdy na jeden semestr wyjechała na Uniwersytet w Heidelbergu, wysyłał jej listy.


Poprosił pan, bym napisała, dopiero gdy nie będę miała nic do roboty, a do tej pory mój czas w Heidelbergu był wypełniony nieustanną pracą


- odpisała. W końcu upór Einsteina przyniósł zamierzony skutek, czemu jednak sprzeciwiali się jego rodzice. Mileva była starsza, do tego nie była Żydówką. Z tego powodu, jak i oczekiwania na znalezienie stałej pracy przez Alberta, zwlekali ze ślubem.


Tak dobrze rozumiemy nasze czarne dusze, picie kawy i jedzenie kiełbasy [...]. Szczęściarz ze mnie, iż mam równorzędną partnerkę


- pisał w jednym z listów. Wspólnie prowadzili badania i, co ważne, to ona lepiej radziła sobie z fizyką i matematyką. W 1901 roku na łamach "Annalen der Physik" ukazał się pierwszy artykuł, ale opatrzony jedynie nazwiskiem Einsteina. Gdy Mileva zaszła w ciążę, nie byli małżeństwem. Co się stało z ich córką, Lieserl? Nie wiadomo. W 1903 roku, po tym, jak Einstein znalazł zatrudnienie w Urzędzie Patentowym w Bernie, para wreszcie wzięła ślub. W 1904 roku na świat przyszedł ich pierwszy syn, Hans Albert.


Mileva Marić pomagała Albertowi Einsteinowi. Jej nazwisko nie znalazło się w żadnej z jego prac
Mileva oficjalnie była gospodynią domową, nieoficjalnie - współpracowniczką męża, która miała ogromny wkład w jego przełomową pracę "O elektrodynamice ciał w ruchu". Świadczy o tym korespondencja między małżonkami, ale już nie nazwiska wymienione w badaniach. Mileva tłumaczyła, iż nie czuje takiej potrzeby, bo para jest "jak jeden kamień – ein Stein". W 1910 roku urodziła kolejnego syna, Edwarda. W rodzinnej sielance pojawiły się pierwsze rysy. Obiecująca kariera naukowa Milevy przestała istnieć, za to Alberta kwitła. Dodatkowo zaczął wikłać się w romanse i powtarzać, iż "pojął za żonę ułomną kobietę, kierując się wyłącznie litością i współczuciem".


Albert Einstein Albert Einstein w Berlinie, Fot. Unknown photographer, Public domain, via Wikimedia Commons


Rozwiedli się w walentynki. Kilka miesięcy później Albert Einstein poślubił swoją kuzynkę
Cios nadszedł w 1914 roku, gdy Albert Einstein podjął pracę na uniwersytecie w Berlinie. Tam nawiązał romans ze swoją kuzynką, Elsą Einstein. Próba "naprawy" relacji między małżonkami okazała się nieudana, mimo iż Mileva przystała na zimne i wykalkulowane warunki męża.


Wyrzekniesz się wszelkich osobistych kontaktów ze mną, z wyjątkiem sytuacji, gdy są one konieczne dla zachowania pozorów społecznych. Nie będziesz oczekiwać ode mnie żadnych uczuć.


Ostatecznie rozwiedli się w walentynki 1919 roku. Już w papierach rozwodowych znalazł się zapis, iż pieniądze otrzymane po uzyskaniu ewentualnej Nagrody Nobla trafią do Milevy. Nie było to jednak podyktowane chęcią docenienia jej wkładu w dorobek naukowy męża, a zamknięciem jej ust.


W jednym z ostatnich listów przyznała z goryczą, iż jej były mąż okradł ją nie tylko z życiowego szczęścia, ale również z naukowego dorobku


- pisze Iwona Kienzler w książce "Niezwykłe kobiety w nauce". Elsa i Albert pobrali się w lipcu. Einstein dalej wikłał się w liczne romanse. Mileva pieniądze otrzymane od męża przeznaczyła na leczenie chorego na schizofrenię syna. Zmarła w 1948 roku w Zurychu.
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu.
Zachęcamy do zaobserwowania nas w Wiadomościach Google.